Duygusal İstismar:

Ebeveynlerin veya çocuğa bakmakla yükümlü olan yetişkinlerin; çocuğu azarlaması, tehdit etmesi, utandırması, küçüksemesi, çocuğun kendine olan saygı ve güvenini zedeleyecek şekilde davranmasıdır.   Çocuğa duygusal olarak yokmuş gibi davranılması, ihtiyaç duyduğu sevgi, ilgi ve yakınlığın gösterilmemesi, bunun aksine çocuğun, gelişimini bozan her türlü aşağılama, reddetme, suçlama vb gibi söz ve davranışlara maruz kalmasıdır. Çocuk sadece duygusal istismara ya da aynı zamanda fiziksel ve/ya cinsel istismara maruz kalıyor olabilir. Anne- baba tarafından sürekli eleştirilen, aşağılanan, sevgi ve ilgi ihtiyacı yeterince karşılanamayan çocuklar, pasif kişilik özelliklerine sahip, kendine güveni olmayan ve anti sosyal davranışlar gösteren kişiler olarak tanımlanmaktadır. Bu çocuklarda normal zihinsel kapasite olmasına rağmen, öğrenme güçlüğü ve dikkat dağınıklığı gibi sorunlar görülmektedir. Dolayısıyla duygusal istismar çocuğun hem kişiliği hem de başarısını olumsuz yönde etkilemektedir.

Suça Sürüklenen Çocuklar üzerine yapılan araştırmalar göstermektedir ki, çocuk ihmali bu konuda en başta gelen faktörlerden biridir. Reddeden, ihmal eden, aşırı kısıtlayan, ilgisiz ana baba tutumları, evden kaçma ve yetersiz toplumsallaşmaya neden olmaktadır.

Çocuğun ihmal ve istismar edilmesine neden olan faktörleri iç ve dış stres faktörleri olarak gruplamak mümkündür:

Dış stres faktörleri: Bazı ekonomik, sosyal, çevresel ve kültürel özellikler ailede sıkıntı yaratarak çocuğun ihmal ve istismarına yol açabilir.Ekonomik yetersizlikler aile içinde olup yoksulluk, işsizlik, borçlanma şeklinde kendini gösterebilir. Aynı zamanda, iyi beslenememe, yetersiz ev koşulları, sağlıksızlık gibi sorunları da beraberinde getirebilir.

İç stres faktörleri: Anne- babanın kişilik yapısı, çocuğun özellikleri ve çevreye bağlı olarak çocuktan gereğinden fazla istekte bulunulması şeklinde gruplandırılabilir. Ölüm, boşanma veya ayrı bir yerde çalışma nedeniyle tek ebeveynli aileler, çocuk istismarında önemli bir risk grubunu oluşturmaktadır. Anne- baba tarafından ihmal ve istismar edilme, anne- baba arasındaki şiddete tanık olma, tek ebeveynli aileden gelme veya çeşitli aile sorunlarının çocukta yarattığı duygular çocuğun yaşam biçimini ve ilişkilerini önemli ölçüde etkileyerek çocuğun bunları öğrenerek taklit etmesine, dolayısıyla istismarcı bir kişilik kazanmasına neden olabilir.

Duygusal İstismarın tespitine yönelik Fiziksel göstergeler

1. Konuşma ya da diğer iletişim bozuklukları
2. Fiziksel gelişimin yavaşlaması
3. Çocukta var olan astım ya da alerji gibi bazı hastalıkların şiddetlenmesi
4. Madde bağımlılığı 

Duygusal İstismarın tespitine yönelik Davranışsal göstergeler:

1. Alışkanlık bozuklukları (Parmak emme, sallanma vb. gibi)
2. Suç işleme de dâhil olmak üzere anti-sosyal ve yıkıcı davranışlar
3. Nevrotik özellikler- aşırı uyarılmaya bağlı olarak (Uyku bozuklukları, oyun oynamada tutukluluk)
4. Pasiflik ya da saldırganlık gibi aşırı davranışlar
5. Gelişimsel gecikmeler
6. Davranış bozuklukları (şikâyet etme, pasiflik, saldırganlık vb)
7. Aşırı uyum sorunları
8. Kendine zarar verici davranışlar ya da intihar düşünceleri
9. Dışavurum ve içe atma sorunları
10. Kendine güven azlığı
11. Birşeyi yanlış yapmaktan aşırı kaygı
12. Ebeveynlerine ya da bakımı üstlenen kişilere bağlanamama

Unutmayın!

Çocuğun duygusal istismara maruz kaldığını fark etmek zor olabilir.  Çünkü çocukta herhangi bir yara bere izi yoktur ya da çok düzgün bir biçimde giyinir ve beslenir. Ayrıca bunun normal olduğunu düşünen çocuk da duygusal istismara uğradığına dair herhangi bir açıklama yapmayabilir.

Duygusal göstergeler:

1. Sosyal ilişkilerini etkileme
2. aşının gerektirdiği şekilde davranamama 

Bilişsel/Akademik göstergeler:  

1. Çocuğun  öğrenme,  algılama, dikkat yoğunluğu vb.  gibi becerilerinde düşüş